Op bezoek bij Gondelbouwer Roberto Tramontin
Een 12-volt-accuschaafmachine en accukantenfrees van Bosch gaan bij de meester van de gondelbouwkunst in de leer.
„Het is een uitdaging op zich. In elke boot leg je je ziel en zaligheid. Je legt er alles in om deze nog perfecter te maken.“ Roberto Tramontin heeft de passie voor een intensief ambacht in zijn bloed: hij is gondelbouwer in Venetië, al in de vierde generatie. Zijn werf ligt in de wijk Dorsoduro, waar het op de kanalen vaak heel stil is en rimpelloos water de oude gevels weerspiegelt. „De stilte is de magie van Venetië, wanneer nevel alles in watten hult, dempt, en je alleen een roeiriem hoort die door het water klieft“, vertelt de gondelbouwer.
Zijn overgrootvader Domenico Tramontin heeft de werkplaats in 1884 geopend en daarmee vorm gegeven aan de traditie van de Venetiaanse gondelbouw: „Hij heeft veranderingen doorgevoerd bij de oude gondels, de stuurboordzijde verkort en de gondel haar asymmetrische vorm gegeven. Zij glijdt daardoor rechtdoor, wanneer de gondelier de roeiriem aan de rechterkant in het water dompelt. Tot de dag van vandaag gebruik ik dezelfde mallen en vormen. Onze maateenheid is de ,Venetiaanse voet‘, omdat deze bij de proporties van de gondel past“, aldus Roberto Tramontin. Bij de gereedschappen van de traditionele bouwwijze horen bijl, zaag, hamer en schaaf. Roberto Tramontin heeft nog de houten handschaaf van zijn grootvader waar de afdruk van zijn hand zich met de jaren heeft ingevreten. Tevens kiest hij voor professionele elektrische gereedschappen. „Het is een oud traditioneel ambacht, maar dat wil niet zeggen dat altijd alles bij het oude blijft. Je moet je verder ontwikkelen om je te perfectioneren“, zegt hij en overhandigt zijn medewerker Paolo Favaro de accuschaafmachine GHO 12V-20 Professional van Bosch, de enige met 12 volt op de markt. „Een schaaf moet licht zijn, omdat je deze meestal met maar één hand leidt en er lang mee werkt“, legt hij uit.
De GHO 12V-20 Professional is wat betreft gewicht en grootte vergelijkbaar met een klassieke handschaaf en kan daardoor op een vertrouwde manier worden gehanteerd. Zo kan Paolo Favaro in elke positie comfortabel, gecontroleerd en flexibel werken. De machine is daarnaast goed in evenwicht, ergonomisch en zeer compact, wat door het 12-volt-systeem en het gebruik van een borstelloze EC-motor mogelijk wordt gemaakt. Deze EC-motor biedt bovendien een hoog vermogen en is onderhoudsvrij.
Flexibel
Als liefhebber van de stilte bevalt Roberto Tramontin vooral dat de schaafmachine stil is. Het robuuste ontwerp met een schaafas van aluminium en de vele praktische eigenschappen vallen Paolo Favaro in positieve zin op: de diepteverstelling gebeurt met een draaiknop in 20 stappen tot maximaal twee millimeter. Als er dieper dan één millimeter moet worden geschaafd, dan geeft een veiligheidsknop de instelling vrij. Het reservemes ligt in een kleine lade in de handgreep van de machine en de noodzakelijke binnenzeskantsleutel voor het wisselen bevindt zich in een vak in de accu-opname – zo raak je niets kwijt. Voor flexibiliteit zorgt bovendien de spaanafvoer die naar keuze aan de rechter- of linkerkant van de machine kan worden ingestoken.
Kwaliteit
Als meester in de gondelbouw heeft Roberto Tramontin kijk op hout: „Je moet de kwaliteit herkennen en het zorgvuldig selecteren. Het is belangrijk of het hout van de zuid- of noordzijde van een boom afkomstig is. Elk stuk heeft een bijzondere eigenschap en komt op een bepaalde plek. Hard eikenhout voor de zijkanten, licht vurenhout voor de romp, kersenhout voor de dwarsdelen, omdat het met vuur gemakkelijk kan worden gebogen. De binnenribben zijn van elastisch olmenhout en de treeplank voor de gondelier van larikshout. Daarnaast gebruiken we nog lindenhout, walnoothout en mahonie.“
Kantenfrees
Voordat een gondel haar zijkanten krijgt, moeten de lange planken maandenlang aan de lucht drogen, om dan met vuur en water in de typische vorm te worden gebracht – gondelbouw vraagt tijd. „De kwaliteit van het gereedschap waarmee wij het hout bewerken, is voor ons daarom erg belangrijk“, legt Roberto Tramontin uit, terwijl hij met de hand steeds weer over het oppervlak van de zijdelen wrijft die hij net met de GHO 12V-20 Professional heeft bewerkt. De kleine accuschaafmachine heeft zijn meesterproef doorstaan. Voor de gondelbouwer een reden om meteen nog een andere machine uit het professionele 12-volt-programma van Bosch te testen: de GKF 12V-8 Professional is de eerste accukantenfrees met 12 volt. Zijn handgreep is zeer smal en ergonomisch gevormd, zodat de machine comfortabel met één hand kan worden geleid, om bijvoorbeeld bolronde of holronde profielen en afschuiningen te frezen – Roberto Tramontin is tevreden en werpt nog een blik op zijn werk: „Je ziet het hout daar liggen en je maakt er iets van waar de hele wereld jou om benijdt. Het is een symbool voor Italië, niet alleen voor Venetië. Zelfs op de Himalaya weten ze wat een gondel is. Ik houd ervan om ze te bouwen. Het komt uit het hart, gaat naar het hoofd en dan naar de handen.“
Shop de Bosch Blauw GHO 12V-20 Accuschaafmachine hier.
Shop de Bosch Blauw GFK 12V-8 Kantenfrees hier.
9 juli 2018
75 view(s) 
